wobec tego
  • kompania
    18.06.2001
    18.06.2001
    Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
    Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
    1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
    2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
    Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
    Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
    Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
    Kazimierz Garsztkowiak
  • kompromis i konsensus

    4.10.2022
    4.10.2022

    Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?

    Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.

  • Kto nie słucha ojca, matki, będzie słuchał psiej skóry

    10.07.2021
    8.05.2016

    Szanowna Poradnio!

    Ciekawi mnie znaczenie zasłyszanego powiedzenia: Kto nie słucha matki, ten słucha psiej skórki. Co oznacza to przysłowie?


    Z poważaniem

    Teresa N.

  • Mimimaksowy
    17.10.2016
    17.10.2016
    W matematyce rozważa się zagadnienia minimaksowe, czyli w dużym uproszczeniu takie, w których maksymalizacja jednej zmiennej wiąże się z minimalizacją drugiej. Czy dobrze mi się wydaje, że wobec tego pisownia mini-maksowy byłaby bardziej zgodna z zasadami ortografii? Przy ograniczeniach formularza pytaniowego trudno to bliżej wyjaśnić, ale znane mi przykłady wskazują, że pod tym terminem kryje się pewna symetria, a więc równorzędność problemu maksymalizowania i minimalizowania.

    Czytelnik
  • Naręcze

    17.02.2022

    Dzień dobry,

    zastanawiam się nad możliwością użycia słowa naręcze. Słowo to zwykle pojawia się w kontekście kwiatów, np. ktoś niesie naręcze tulipanów, jednak definicja tego wyrazu nie jest dla mnie do końca jasna. 'Tyle, ile da się unieść w rękach' sugeruje, że może chodzić nie tylko o kwiaty. Czy wobec tego poprawne byłoby np. sformułowanie, że ktoś niesie naręcze pączków? Albo książek? Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • Nie wystarczy
    29.04.2019
    29.04.2019
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest sformułowanie: Nie wystarczy mieć marzeń? Tę frazę zobaczyłam na reklamach jednego z banków. Czasownik mieć łączy się z biernikiem, a więc powinno to brzmieć: Nie wystarczy mieć marzenia.

    Z wyrazami szacunku,
    Magdalena Mądrzak
  • od Wenusa do Caritasu
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry.
    Mamy taki problem: w Zielonej Górze jest kino o nazwie Venus. Od wielu lat większość mieszkańców traktuje tę nazwę, jakby była rodzaju męskiego i odmienia: w Wenusie, do Wenusa, za Wenusem itp. Czy wobec tego, że jest tak od ponad trzydziestu lat, można taką odmianę uznać za całkiem dobrą? Podobnie jest z nazwą Caritas. Spotykam często w różnych publikacjach odmianę, jakby to był rodzaj męski, choć często również ta nazwa jest traktowana jako żeńska i nieodmieniana.
    Bardzo proszę o pomoc.
  • oględny

    29.04.2003
    29.04.2003

    Dzień Dobry Panie Doktorze!

    Zwracam się do Pana, ponieważ zastanawia mnie znaczenie słowa oględny, nie w aspekcie wypowiedzi, lecz postępowania. Słowo to, w tym właśnie znaczeniu, przywołał prof. Jacek Hołówka w swym wywiadzie dla Gazety Wyborczej. W słowniku PWN poza typowymi kontekstami użycia tego wyrazu, brak wyjaśnienia, co to słowo oznacza. Będę Panu niezmiernie wdzięczny za odpowiedź.

    Pozdrawiam,

    Tomasz Kubalica

  • Pierwszeństwo zasad przed osobowościami (?)
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie zdanie Pierwszeństwo zasad przed osobowościami. Wyraz po wyrazie jest ono przełożone z angielskiego (principles before personalities) i przekład ten jest zapewne poprawny, ale jego polska wersja wydaje mi się mocno problematyczna. Przed jakimi osobowościami? Jak rozumieć to Pierwszeństwo zasad przed osobowościami? Co z tego niby wynika? O co chodzi? Jak to rozumieć?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy
  • polityczka
    23.10.2010
    23.10.2010
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w dzienniku Rzeczpospolita w artykule o kobietach pełniących funkcje publiczne znalazłam określenie polityczka. Serdecznie proszę o opinię dotyczącą tego słowa. Czy jest poprawne, podobnie jak politolożka? Wydaje mi się bardzo niezgrabne.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego